Στο γιορτινό οικογενειακό τραπέζι της τετραμελούς οικογένειας - ξαφνικά ο πατέρας ρίχνει μια σφαλιάρα στη μητέρα.
Αυτή η βίαιη σκηνή απεικονίζεται στην χλιδάτη βιτρίνα πολυκαταστήματος με πρωταγωνιστές τέσσερις κούκλες σε ανθρώπινο μέγεθος: Άναυδοι οι περαστικοί βλέπουν μια εικόνα παραδοσιακά ταυτισμένη με την χαρά, την αγάπη και την ειρήνη να συνθλίβεται κάτω από το πέλμα της ενδοοικογενειακής βίας.
«The Window Project» ονομάζεται η καμπάνια που - με επίκεντρο το εφιαλτικό της μήνυμα - κάνει πάταγο σε όλο τον δυτικό κόσμο. Μια βιτρίνα στο Τορόντο του Καναδά – κόντρα στο ‘πρέπει’ της καταναγκαστικής ευφορίας – προσπαθεί να αφυπνίσει την κοινή γνώμη: Στην περίοδο των εορτών, η ενδοοικογενειακή βία αυξάνεται κατά 30%. Οι έρευνες καταδεικνύουν πως μια στις τρεις γυναίκες – σε κάποια φάση της ζωής της – θα πέσει θύμα της οικογενειακής βίας, με τα παιδιά αθώους μάρτυρες μιας άγρια τραυματικής χειροδικίας.
Τέσσερις κούκλες στην διακοσμημένη βιτρίνα. Μπαμπάς, μαμά, αγοράκι, κοριτσάκι. Όλοι ντυμένοι με τα καλά τους, καθισμένοι γύρω από ένα πλούσιο γιορταστικό τραπέζι. Όμως, όποιος προσέξει καλύτερα την ειδυλλιακή εικόνα, θα παρατηρήσει πως κανένα από τα τέσσερα πρόσωπα δεν χαμογελάει. Ο πατέρας οργισμένος, η μητέρα και τα παιδιά τρομαγμένα.
Το ‘χαστούκι της βιτρίνας’ επαναλαμβάνεται σταθερά κάθε 60 δευτερόλεπτα. Οι θεατές με το κινητό τους έχουν την δυνατότητα να το σταματήσουν – έστω για ένα λεπτό κάθε φορά - στέλνοντας, με το μήνυμα «ΟΧΙ ΑΛΛΟ» (No more), μια δωρεά υπέρ των Κακοποιημένων Γυναικών και Παιδιών. Αυτή η δωρεά καθυστερεί ‘το χαστούκι της βιτρίνας’. Για λίγο. Όταν η αντίστροφη φτάσει ξανά από τα 60 δευτερόλεπτα στο μηδέν, ο πατέρας θα ξαναχτυπήσει την μητέρα.
Η Charlene Catchpole, Πρόεδρος της «Ontario Association of Interval & Transition Houses» - Ένωσης που εξειδικεύεται στην ανεύρεση ασφαλών καταφυγίων και χώρων διαμονής για κακοποιημένες μητέρες και παιδιά - αναφέρεται στην ακτιβιστική αυτή καμπάνια:
“Η εορταστική περίοδος αποσυντονίζει ακόμα περισσότερο τις κακοποιημένες γυναίκες. Ιδιαίτερα όταν υπάρχουν και μικρά παιδιά. Οι μητέρες με ένα ψεύτικο χαμόγελο, αγωνιούν να είναι όλα τέλεια, ώστε να ‘μην δώσουν δικαίωμα’ στον δυνάστη να χειροδικήσει. Η ριζοσπαστική αυτή καμπάνια φιλοδοξεί να συντρίψει την επίμονη ‘παράδοση’ της (συν)ένοχης σιωπής αναφορικά με την κακοποίηση.»
Τα στοιχεία που κανένας μας δεν θέλει να ακούσει ‘χρονιάρες μέρες’, είναι αμείλικτά: Η ‘εορταστική κατάθλιψη’ βαράει ταβάνια. Τα συμπτώματα του στρες, του άγχους, της μοναξιάς, της βίας, των κάθε μορφής διαταραχών μεγιστοποιούνται τονίζοντας το εφιαλτικό ‘κοντράστ’ των συμβάσεων που μας επιβάλλει το ‘Πνεύμα των Χριστουγέννων’. Παιδικές αναμνήσεις εξωραΐζονται, απώλειες αγαπημένων προσώπων ανασύρονται, χαμένες προσδοκίες μεγεθύνονται. Έτσι από τα βάθη του υποσυνείδητου ανασύρεται ένας ψυχικός ζόφος που – σε ακραίες περιπτώσεις – οδηγεί στην βία: Από την ‘εσωστρέφεια’ μιας αυτοκτονίας στην ‘εξωστρέφεια’ της κακοποίησης.
Όλο και περισσότερα μηνύματα αφύπνισης, ευαισθητοποίησης κι ανθρωπιάς κόβουν την μαγιονέζα ενός αέναου ‘jingle bells – jingle bells – jingle all the way’.
Ένα τέτοιο μήνυμα προωθεί η πρωτοβουλία «The Window Project». Μια εξτρεμιστική σχεδόν υπενθύμιση πως ο εθελοντισμός, ακτιβισμός, η αλληλεγγύη, η προσφορά, η ευαισθητοποίηση είναι αξιακά συστήματα που πρέπει να ισχύουν, όχι μόνο κάθε Χριστούγεννα και Πάσχα αλλά 365 μέρες του χρόνου.
Ευχή, λοιπόν: Αυτή τη χρονιά ας γίνουμε λίγο καλύτεροι άνθρωποι: Με έμφαση στο ‘καλύτεροι’ όχι στο ‘λίγο’.
κείμενο: Έλενα Ακρίτα, ΝΕΑ 02/01/2016. Τίτλος:
"Το Πρωτοχρονιάτικο χαστούκι της βιτρίνας"